De betekenis van

Muda, mura en muri

Muda, mura en muri, wat betekenen deze begrippen?

Muda, mura en mudi zijn begrippen die veelal binnen Lean Management terugkomen. Deze drie Japanse termen zijn cruciaal voor het begrijpen en verbeteren van operationele processen binnen organisaties. Van het identificeren en elimineren van verspilling (muda) tot het balanceren van werklast (mura) en het vermijden van overbelasting (muri), deze principes bieden een diepgaand inzicht in hoe efficiëntie en kwaliteit kunnen worden verbeterd.

Waar komen muda, mura en muri vandaan?

De termen ‘muda’, ‘muri’, en ‘mura’ komen oorspronkelijk uit het Toyota Production System (TPS), dat later bekend werd als Lean Manufacturing. Deze concepten zijn ontwikkeld door Toyota als onderdeel van hun streven naar efficiëntie en kwaliteit in productieprocessen. “Muda” verwijst naar verspilling, “muri” naar overbelasting of overbelasting van werknemers of systemen, en “mura” naar inconsistentie of ongelijkmatigheid in processen. Samen vormen ze de basis voor het identificeren en elimineren van verspilling en het optimaliseren van processen binnen organisaties.

Wat is Muda?

Dit zijn processtappen die middelen en capaciteit verbruiken zonder dat er waarde voor de klant wordt gecreëerd. Muda heeft betrekking tot verspillingen in een proces. Er worden zeven klassieke vormen van verspilling onderscheiden, vaak als geheugensteuntje samengevat in TIM WOOD: 

• T – Transport transport
• I – Inventory voorraad
• M – Motion beweging 
• W – Waiting Time wachttijd 
• O – Overproduction overproductie 
• O – Overprocessing overbewerking
• D – Defects fouten en herstelwerk

Er zijn twee typen muda

Type 1-muda 

Deze vorm van muda wordt ook wel Operational Value Added (O-VA) of Business Non-ValueAdded genomen. Het zijn processtappen en handelingen die op zichzelf geen waarde toevoegen, maar om een bepaalde reden wel noodzakelijk of verplicht zijn uit te voeren. Er zijn drie redenen om deze vorm van verspilling toch te handhaven in het proces: 

• Wet- en regelgeving: de taak voldoet niet aan de definitie voor ‘een waarde toevoegende activiteit, echter de wet (of andere dwingende regelgeving of voorschrift van goed fatsoen) schrijft voor dat de activiteit moet worden uitgevoerd.
• Veiligheid: De taak die niet waarde toevoegend is zorgt ervoor dat de werkzaamheden op een veilige manier kunnen worden uitgevoerd. De handeling zelf is dus niet waarde toevoegend, maar heeft wel een essentiële functie heeft voor gezondheid, veiligheid, milieu of personeelsontwikkeling binnen de organisatie. Het verwijderen van deze stap leidt dan ook tot onverantwoorde situaties. 
• Volgordelijkheid: Deze processtappen hebben geen directe bijdrage aan het in een keer goed tot stand komen van het eindproduct. Maar zorgen er wel voor dat de taken die wél waarde toevoegend zijn op een efficiënte manier uitgevoerd kunnen worden. 

Type 2-muda 

Omvat alle activiteiten die geen waarde toevoegen én niet nodig zijn voor het bedrijf. De activiteiten die in deze categorie vallen zijn te herkennen met behulp van de acht vormen van verspilling. Deze vormen van verspilling worden uitgebreid in de volgende paragraaf behandeld, inclusief de manier waarop deze verspillingen kunnen worden aangepakt. 

Wat is mura?

Mura (ongelijkmatigheid) is verspilling die wordt veroorzaakt door variatie in kwaliteit, kosten of levering. Mura staat voor oneffenheden of inconsistenties die ontstaan in de vraag naar een product of in de processen zelf. Wanneer activiteiten niet gladjes of consistent verlopen, is mura het resultaat. Mura bestaat uit alle resources die worden verspild wanneer de kwaliteit niet te voorspellen is, zoals de kosten van testen, inspectie, beheer, werk dat opnieuw moet worden gedaan, teruggebrachte producten, overwerk en ongepland transport naar de klant. 

Mura in relatie tot de eindklant wordt zichtbaar in (sterke) wisselingen in de hoeveelheid klantvraag door de tijd heen. Bijvoorbeeld een verschillend aantal telefoontjes dat op een callcenter binnenkomt gedurende de week (een weekpatroon) of het door het jaar heen verschillende aantal ingediende verzoeken om een verzekeringspolis aan te passen op basis van een gewijzigd inkomen (een jaar- of seizoenspatroon). 

Wat is muri? 

Muri (overbelasting) is de onnodige of onredelijke overbelasting van mensen, gereedschappen of systemen door de hoeveelheid klantvraag die de beschikbare capaciteit overschrijdt. Vanuit het Lean-perspectief zegt muri iets over de manier waarop werk en taken zijn ingericht en zijn afgestemd op deze klantvraag. Een proces waarin Muri voorkomt noemen we ‘niet in balans’. Dat wil zeggen, de beschikbare capaciteit in het proces is niet in balans met de omvang van het werk, omdat de taken inhoudelijk te omvangrijk zijn of omdat de hoeveelheid werk (aantal klantvraag) te groot is om in de gegeven tijd uit te kunnen voeren. 

Muri wordt dus veroorzaakt door acties die schadelijk, verspillend of onnodig zijn, waardoor de druk op de resources toeneemt en overbelasting dreigt. Muda, Mura en Muri zijn overigens geen los van elkaar staande begrippen. Zij beïnvloeden elkaar en versterken elkaar zelfs op enig moment. 

Lean en muda, mura en muri

Binnen de Lean methodiek zijn vele technieken voorhanden om vormen van Muda, Mura en Muri tegen te gaan om daarmee de vicieuze cirkel van niet waarde toevoegende werkzaamheden te doorbreken. We geven hier een overzicht welke methoden te gebruiken zijn voor het bestrijden van Muda, Mura en Muri.

Lean Six Sigma implementeren binnen je eigen organisatie

Lean Six Sigma is een krachtige en bewezen methode die organisaties helpt efficiënter te opereren en tegelijkertijd de kwaliteit van hun producten en diensten te verbeteren. Wil je Lean Six Sigma ook implementeren binnen je organisatie? Dat kan, maar is afhankelijk welk doel je voor ogen hebt. Benieuwd naar de mogelijkheden voor jouw organisatie? Neem dan contact op.

MKPC is een opleidingsinstituut voor professionals die resultaat- én mensgericht willen verbeteren door middel van Lean Six Sigma en Agile Scrum. Wij verzorgen trainingen door heel Nederland in Scrum Agile, professionele vaardigheden, Lean en Lean Six Sigma opleidingen waaronder Lean Six Sigma Green Belt en Lean Six Sigma Black Belt trainingen. Met MKPC haal je het beste uit jezelf en je organisatie.

✅ Bekijk hier het opleidingsaanbod van MKPC ➜ Opleidingen MKPC

Resultaat- en mensgericht verbeteren met MKPC!